Halloween staat voor het gevreesde en gevierde "nacht van de ziel" en heeft als kernideeën een overgangsperiode tussen het jaarlijkse seizoen en de dodenwereld. Concreet verwijst de term Halloween (All Hallows' Eve) naar de avond voor Allerheiligen, maar de oorsprong ligt in oudere Kelten- en middeleeuwse tradities die de overgang naar de donkerste tijd van het jaar markeren en geesten en bovennatuurlijke wezens aanzienlijke aandacht gaven.

Oorsprong en betekenis

• Oorsprong: Halloween vindt zijn wortels in het Keltische festival Samhain, waarmee de Keltische jaarwisseling werd gevierd en de grens tussen de levende en de doden vervaagde. Men geloofde dat op die nacht geesten de aarde konden overschouwen, wat ideeën over bescherming en verjaging van geesten tot uiting bracht.

• Naam en tijd: De naam Halloween is een verkorting van All Hallows' Evening, de avond voor Allerheiligen op 1 november. Deze terminologie werd uiteindelijk algemeen gebruikt in Engelstalige gebieden.

• Praktijken: Traditioneel werden maskers en kostuums gedragen om geesten te misleiden of af te weren, en lantaarns (oorspronkelijk gemaakt van knollen zoals rapen, later pompoenen) dienden als amuletten om de boze geesten op afstand te houden. Snoep werd soms neergelegd als een gunst aan deze geesten of als onderdeel van rituelen om voorspoed te waarborgen.

Hoe Halloween zich verder ontwikkelde

• In de loop van de middeleeuwen namen christelijke heersers en kerkhervormers elementen uit de lokale heidense vieringen op in katholieke gebruiken, waardoor een mengcultuur ontstond die benadrukte gedenkwaardige momenten en offers voor de doden.

• In Noord-Amerika verschoof de focus van knollenlantaarns naar pompoenen, wat de praktische kant van de viering versterkte en het gezicht van Halloween moderniseert zoals we dat vandaag kennen.

Samenvatting

• Halloween is traditioneel de avond voor Allerheiligen, maar zijn wortels liggen bij Samhain, een Keltisch Nieuwjaarsfestival waarbij de grenzen tussen de werelden verwaterden en geesten mogelijk verschenen.

• De moderne viering combineert oude rituelen met christelijke invloeden en heeft zich wereldwijd verspreid, met iconische kenmerken zoals kostuums, snoep en jack-o’-lanterns.