Het woord pindakaas heeft niets met kaas te maken, maar met een historisch verhaaltje dat teruggaat naar Suriname en Nederlandse taalontwikkeling. Wat betekent het precies

• In Suriname werd in de 18e eeuw het woord pienda-dokoen gebruikt voor een blokvormige massa gestampte pinda’s. Dit werd voor plakjes afgesneden, vergelijkbaar met kaas. Een Duitse zendeling vertaalde dit als Pinda-Käse, wat uiteindelijk in het Nederlands terechtkwam als pindakaas.

• Na de Tweede Wereldoorlog kwam pindakaas naar Nederland vanuit Amerika en werd daarheen een Nederlandse vormgegeven benaming gezocht. Omdat “boter” destijds een beschermde term was die alleen echte roomboter mocht betekenen, bleef pindakaas als naam behouden in plaats van pindaboter.

• De meeste bronnen bevestigen dat de term pindakaas dus voortkomt uit een vertaling van Surinaams-Nederlandse woorden en door de geschiedenis heen werd vastgehouden omdat “pindaboter” juridisch of taalkundig niet passend was.

Samenvatting

• De naam pindakaas ontstond doordat het Suriname-gerelateerde woord pienda-dokoen werd vertaald als Pinda-Käse, wat in het Nederlands pindakaas werd.

• De term bleef hangen omdat boter als woord een beschermde status had. Toen pindakaas na de oorlog uit Amerika kwam, werd het in Nederland gehandhaafd als pindakaas in plaats van pindaboter.

Aanvullende details uit bronnen

• De ontwikkeling van pindakaas als smeerbaar broodbeleg werd in de Nederlandse context verder uitgewerkt door Calvé na de Tweede Wereldoorlog, wat bijdroeg aan de popularisering van de naam pindakaas in Nederland.

• Voor extra achtergronden is er ook recente uitleg die uitlegt waarom kaas niet in pindakaas zit, ondanks de naamverwantschap met kaas uit de Surinaamse vertaling.

Als je wilt, kan ik die bronnen kort samenvatten in een beknopte timeline of een korte uitleg voor taal-/etymologie-enthousiastelingen.