De vraag gaat over welke partijen eventueel samenwerken met de PVV (Partij voor de Vrijheid) in Nederland. Op dit moment is er geen enkelvoudig, officieel “coalitie-akkoord” waarin alle partijen vastleggen met de PVV samen te werken. Wel zijn er trends en standpunten uit recente peilingen en rapportages die aangeven welke partijen in theorie het meest geneigd zouden kunnen overwegen coalities met de PVV, en welke partijen expliciet uitsluiten. Belangrijkste suggesties uit recente context (samengevat)

• In diverse peilingen wordt de PVV regelmatig genoemd als grootste of één van de grootste partijen, wat de vraag naar coalitiepartnerssterk maakt. Dit levert discussies op over mogelijke coalities met partijen die in theorie mee zouden kunnen werken. Houd er rekening mee dat partijen hierin vaak voorzichtig zijn en publiekelijk uitsluiten samenwerken met de PVV.

• Verschillende rechtse en conservatieve partijen hebben in de praktijk aangegeven geen coalities te vormen met de PVV of Wilders’ partij uit te sluiten. Voorbeelden van groepen die vaak genoemd worden als mogelijke partners of partijen die minder geneigd zijn tot samenwerking met de PVV zijn liberale of centrum-rechts partijen, maar de exacte bereidheid hangt af van het actuele verkiezingsmilieu en beleidsafspraken.

• In het publieke debat blijven uitsluitingsdebatten bestaan: sommige kiezers en partijlijners vinden het wenselijk om PVV uit te sluiten van coalities, terwijl andere kiezers openstaan voor samenwerking onder bepaalde voorwaarden (bijv. direct-democratische hervormingen, maar dit varieert per partij en per tijd). Ipsos I&O peilingen uit deze periode illustreren dat uitsluitingsdebatten nog steeds actueel zijn onder kiezers, wat partijen beïnvloedt in hun positionering.

• Specifieke artikelen en analyse (zoals die van Montesquieu Instituut en vergelijkbare bronnen) geven aan dat er een uitgesproken onderstroom is van partijen die het idee van samenwerking met de PVV zeker niet uitsluiten in sommige scenario’s, maar dat er ook duidelijke grenzen zijn afhankelijk van beleidsplanks en standpunten (bijv. migratiebeleid, islam, economische voorstellen).

Wat betekent dit concreet?

• Er is geen breed erkende “coalitie met de PVV” groep die openlijk alle andere partijen meeneemt. In de huidige Nederlandse parlementaire realiteit blijven veel partijen expliciet voorwaardelijk of onvoorwaardelijk tegen een samenwerking met de PVV.

• Om een meer concrete inschatting te maken welke specifieke partijen mogelijk samenwerkt met de PVV, zou men de meest recente coalitie-overwegingen, verkiezingsprogramma’s en uitspraken van partijleiders moeten bevragen, aangezien dit sterk kan veranderen met de politieke context en verkiezingsuitslagen.

Direct antwoord

• Er is geen duidelijke, vastgelegde coalitiepartnerlijst met de PVV. In de huidige politieke context worden sommige rechts-extremistische of populistische partijen genoemd als mogelijk vergelijkbare partners in een hypothetische coalitie, maar de meeste gevestigde partijen hebben publiekelijk uitgesloten of zeer terughoudend ten opzichte van samenwerking met de PVV. Peilingen en analyses tonen aan dat dit onderwerp actueel en divisief is, maar geen consensus biedt over exacte samenwerkingspartners.