De hik ontstaat door een onwillekeurige, plotselinge samentrekking van het middenrif, een grote spier tussen de borstkas en buik die helpt bij het ademhalen. Deze samentrekking veroorzaakt een snelle inademing waarbij de stembanden abrupt sluiten, wat het karakteristieke hikgeluid produceert. Hoewel de exacte reden voor het krijgen van de hik niet altijd duidelijk is, zijn er bekende triggers zoals heftige emoties (zoals stress of opwinding), te snel of te veel eten, het drinken van koolzuurhoudende dranken, het eten van scherpe kruiden, een opgeblazen maag, het wisselen tussen warme en koude dranken of het kauwen van kauwgom. Soms kan de hik ook ontstaan door aandoeningen die zenuwen naar het middenrif irriteren of bepaalde medicijnen. Meestal duurt de hik maar kort en gaat vanzelf weer over.
Kort samengevat, je krijgt de hik doordat het middenrif onwillekeurig samentrekt door prikkels of irritaties, wat leidt tot het plotseling sluiten van de stembanden — dit veroorzaakt het bekende geluid en het vervelende gevoel van de hik.