Krótka odpowiedź: pytanie brzmi “Który to wiek i która jego połowa?” w kontekście podanego zestawu liczb. Najczęściej chodzi o to, żeby z roku podać, którym wiekiem się on mieści i która połowa wieku (pierwsza czy druga) go reprezentuje. Dla przykładu: rok 456 r. p.n.e należy do I wieku p.n.e, a rok 1714 r. n.e to XVIII wiek, pierwsza połowa. Jeśli podasz konkretny rok lub zakres, podam precyzyjną odpowiedź. Wyjaśnienie pojęć
- Wiek (wieki) to zestaw stuletnich okresów: I wiek p.n.e obejmuje lata od 100 p.n.e do 1 p.n.e, II wiek p.n.e od 200 p.n.e do 101 p.n.e, itd.; natomiast wiek n.e to I wiek n.e od 1 do 100, II wiek n.e od 101 do 200, etc. Każdy wiek liczy się od 1 do 100 w swojej stronie er, a koniec wieku wyznacza koniec setki. W praktyce, rok 1990 to XX wiek, druga połowa (20. wieku). W polskiej praktyce często używa się uproszczenia: pierwsza połowa wieku to lata x01–x50, druga połowa to x51–x00, przy czym w latach przed naszą Erą liczby liczą się odwrotnie.
Jak obliczać
- Dla r. n.e: wiek = zaokrąglając do najbliższej setki, a potem określasz, czy rok mieści się w pierwszej połowie (01–50) czy drugiej połowie (51–100) danego wieku.
- Dla r. p.n.e: liczenie odbywa się odwrotnie; na przykład rok 456 r. p.n.e to 5. wiek p.n.e (ponieważ 100–1 p.n.e to I wiek p.n.e, 200–101 p.n.e to II wiek p.n.e, itd.), a jego połowa zależy od miejsca w zakresie 100–1.
Przykłady
- 1990 n.e → XX wiek, druga połowa.
- 1714 n.e → XVIII wiek, pierwsza połowa.
- 456 p.n.e → V wiek p.n.e, pierwsza połowa (ponieważ zakres I wieku p.n.e to 100–1 p.n.e, II wiek p.n.e to 200–101 p.n.e, V wiek p.n.e to 401–300 p.n.e; jeśli zastosujemy uproszczenie, 456 p.n.e mieści się w V wieku p.n.e, pierwsza połowa).
Jeśli podasz konkretny rok lub zakres (np. „1980 r. n.e” albo „250 r. p.n.e”), mogę podać precyzyjną odpowiedź: który to wiek i czy to pierwsza czy druga połowa.
